Atelektazi Nedir?

Özellikle cerrahi operasyonlardan sonra veya başka nedenlerden dolayı akciğere hava dolmasını engelleyen durumlar olabilir. Bu aşamada akciğerin büzüşmesi veya kapanmasına atelektazi denir. Yaşamı tehdit eden bu durum neden olur? Nasıl Önlenebilir? Diğer tüm detayları ile yazımızda.

Yayınlanma Tarihi 16 Eylül 2021
Okunma Süresi 9 dk
Güncellenme Tarihi 16 Eylül 2021
Makaleyi Paylaş
14 bin’den fazla hekimin, 5,4 milyon’dan fazla hastanın tercihi #bulutklinik

Atelektazi Nedir?

Atelektazi, akciğerin tümüne veya bir kısmına hava gidememesi sonucu sönerek kapanması sonucu oluşan hastalıktır.

  • Farklı fizyolojik veya anatomik nedenlerden dolayı meydana gelir. Ayrıca; Cerrahi ile hastaya verilen gaz formundaki anestezik maddeler,
  • Akciğer tümörü,
  • Göğüs travması,
  • Solunum yetmezliği,
  • Solunum yoluna yabancı cisim kaçması,
  • Akciğerde sıvı birikmesi sonucunda da oluşur.

Lineer Atelektezi Nasıl Oluşur?

Sağlıklı bir solunumda alınan hava, burun boşluğundan nefes borusuna oradan da bronşlara gider. Son olarak ise akciğerde bulunan ve görevi, alınan havadaki oksijenin kana geçmesini sağlamak olan ve zararlı gazların değişimini yapmak olan alveol hava keseciklerine gelir. İşte bu hastalık halinde kesecikler kapanır veya büzüşür.

Subsegmental Atelektazi

Bu tipe Plate-like atelektazi de denir. Alveollere hava giriş çıkışında oluşan azalma sonucu kısmi bir şekilde meydana gelir.

Atelektazi Belirtileri Nelerdir?

Akciğerde oluşan kapanmanın boyutuna göre, meydana gelen semptomların şiddeti de farklılık gösterir. Küçük bir alanda oluşan ve ağır bir biçimde gelişen atelektazi herhangi bir belirti vermez. Ancak akciğerin tümünde meydana gelen rahatsızlık hayatidir. Sık rastlanılan atelektazi belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Sönen akciğerden dolayı nefes darlığı
  • Hava yollarının tıkanması ve akciğerin kapanması sonucu öksürük
  • Kişinin hava açlığı çekmesinden dolayı nefes alıp vermesi hızlanır.
  • Öksürük ve derin soluk alıp verme esnasında bıçak saplanıyormuş gibi göğüs ağrısı
  • Az alınan havadan dolayı oksijen miktarı azaldığı için kalp atış hızı artar
  • Akciğerin kapanan kısmı zamanla enfekte olarak zatürre (pnömoni) ve ateş yükselmesine yol açar.
  • Vücuda giren oksijen miktarının azalması ile cilt renginde morarmalar
  • Zatürre ile iltihaplı balgam

Atelektazi Nedeneleri Nelerdir?

Atelektazi nedenleri 2 başlık altında toplanır.

Obstrüktif Atelektazi: Hava yollarının farklı dış etkenlerden dolayı tıkanması ile tıkanan bölgenin sönmesi sonucu oluşan atelektazidir. Bu türün nedenleri ise şu şekildedir:

  • Hava yollarına kaçan yabancı madde
  • Tümörler
  • Hava yollarında bulunan mukusların tıkaç görevi üstlenmesi
  • Hava yoluna dışardan bası yapan farklı anatomik problemler (abse, kist, kemik oluşumu vs…)

Obstrüktif Olmayan Atelektazi: Tamamen açık olan hava yollarına rağmen oluşan atelektazi şeklidir. Klinik durumlarda en yaygın karşılaşılan tipidir. Sebepleri ise şunlardır.

  • Cerrahi operasyon öncesinde hastaya verilen anestezik gazlar veya ağızdan oksijen verilmesi ile akciğerin çalışması yavaşlar. Bu durumda dıştan gelen maddelere karşı refleksi olan öksürük durur. Bu da alveollerin büzüşme ile kapanmasına yol açar. Bu yüzden hastaya, spirometre yani solunum egzersiz cihazı verilir.
  • Karaciğer veya kalp yetmezliği sonucu akciğerin dış zar dokusundaki boşlukta sıvı toplanır buna, plevral efüzyon denir. Bu sıvı baskı yaparak akciğerin yeterli havayla dolmasını engeller.
  • Akciğerde sigara dumanı veya farklı enfeksiyonların olması nedeni ile hasar almasına neden olur. Bu yüzden oluşan sert dokular ciğere bası yaparak hastalığın riskini artırır.
  • Bazı hallerde akciğerin hasar alması sonucu içindeki havanın göğüs kafesine kaçmasına, pnömotoraks denir. Kaçan havadan dolayı akciğerde büzüşme oluşur.
  • Yenidoğan prematüre bebeklerde akciğerin yeterli gelişmemesinden dolayı, alveaollerin kapanmasını engelleyen surfaktan yeterli üretilemez. Bundan dolayı akciğer kapanması yaşanır.

Atelektazi Tanısı Nasıl Konur?

Hastalığın teşhisi için hasta muayene edilir.

Akciğer Röntgeni: Genellikle ilk yapılan tetkiktir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT): Detaylı bir akciğer görüntülemesi ile hastalığın hangi bölgede olduğuna bakılır.

Arteriyel Kan Gazı: Kanda bulunan oksijen, karbondioksit ve bazı bileşenlerin miktarını kontrol eder.

Bronkoskopi: Solunum yolları ve bronşlara ilerletilen bir kamera ile tıkanıklıklar tespit edilir.

Atelektazi Tedavisi Nasıl Olur?

Tedavinin amacı rahatsızlığa sebep olan durumun ortadan kaldırılmasıdır.

Göğüs Fizyoterapisi: Vibrasyon gibi farklı uygulamalar ile değişik pozisyonlarda hava yolu tıkaçlarının giderilmesi amaçlanır. Özellikle cerrahiden sonra veya obstrüktif etkenlerde uygulanır.

Bronkoskopi: Doğrudan bir girişim yapılarak tıkaçların ortadan kaldırılması amaçlanır.

Nefes Egzersizleri: Spirometre ile soluk egzersizi yapılarak, alveollerin kapanması önlenebilir ve solunum kasları güçlendirilebilir.

Drenaj: Çeşitli madde birikimine bağlı gelişen bir atelektazi ise iğne aspirasyon uygulaması ile madde çekilir.

Cerrahi: Nadiren olan bir durumdur. Akciğer hava ile dolmuyorsa enfeksiyon riskine karşı cerrahi işlemle alınır.

Atelektazi İçin Hangi Bölüme Gidilir

Atelektazi ile ilgili rahatsızlıklarda göğüs hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.
BulutKlinik ile doktorlarımızdan online randevu ve yüz yüze randevu alabilirsiniz.
Doktorlarımızı incelemek isterseniz sizleri sayfamızın devamında bekliyor olacağız.
Sağlıklı Günler Dileriz..

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.